Cami Mukarnas’ları
Türk – İslam sanatının önemli bir unsuru olarak bilinen
mukarnas, pek çok farklı tarihi yapıda görülebildiği gibi camilerde de
görülebilmektedir. Cami
mukarnasları genellikle geometrik bir bezeme türü olarak ifade
edilirken, bu türden yapılarak oldukça şık ve estetik bir görünüm
kazandırabilmektedir.
Mukarnaslar İslam sanatında yalnızca camilerde değil, tıpkı
cami alemi gibi medrese, türbe, külliye, mescit, minare ve bu gibi alanlarda
da kullanılabilmektedir. Üstelik düzey yüzeylerde rastladığımız kadar taçlı
kapılarda da görebilmenin mümkün olduğu mukarnas, ahşap ya da alçıdan elde
edilen malzemenin oyulup şekillendirilmesi ile elde edilmektedir.
Tarihte oldukça uzun yıllardır bu gibi yapılarda
kullanılmakta olan mukarnasların ilk olarak 478 yılında Mısır’da inşa edilen
Cüyuşı Camii’nde inşa edildiği bilinmektedir. O tarihten bu yana da pek çok
yapının süslemesinde kullanılmıştır.
Cami Mukarnas’ları Nerelerde Bulunur?
Bir caminin çeşitli noktalarında kullanılabilen cami
mukarnasları, çoğu zaman mihrapta, minare şerefelerinin çıkmazında ya da iç
duvar yüzeylerinde görülebilmektedir. Bulunduğu ortama farklı bir hava
kazandıran cami mukarnasları, en az cami alemi kadar sık
kullanılmaktadır. Özellikle de Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde inşa edilen
yapılarda karşımıza çıkan bu mimari dekorasyon türü, farklı model ve şekillere
sahip olabilmektedir.
Cami mukarnasları hazır olarak bulunmamakta, ancak inşaat
esnasında ustalar tarafından üretilmektedir. Cami dekorasyonu konusunda
uzmanlaşmış olan mimarlar tarafından tasarlanan bu tür mimari dekorasyonlar,
ancak bu şekilde elde edilmektedir. Dolayısıyla herhangi bir yerde cami
mukarnası satışı yapabilecek bir yer bulabilmek de mümkün değildir.